GERÇEK HAL

Eğer benden gerçek hâli sorarsan
Evvel insan olup kendini tanı
Asıl insanlığın aslın ararsan
Yok yere incitme sakın bir canı

Deme şu Yahudi şu da Ermeni
Gayen insanlıksa insanı tanı
Haksıza eş olma, çoktur ziyanı
Vicdansızın eksik olmaz tufanı

Deme şu sunnidir yahut kızılbaş
Onlar birbiriyle evvelden kardeş
Yaratık eşittir, çekme ayrı baş
Hikmetten haber al, etme isyanı

Sade sen şart, alınmaz paye
Bir güzel ahlâktır aranan gâye
Boş yere aç durma gün saya saya
İnsanlığa düşman Hakkın düşmanı

Deme şu beydir şu da bir köle
O beydir insanı eyleyen köle
Eğer vâkıf isen hakikat hâle
İnsan ol kimseye verme ziyanı

Bakarsın bir kimse çıkarır kaza
Hakim başkasına verir mi ceza
Dikkat et yok deme bir haklı söze
Budur insanlığın gerçek nişanı

İBRETİ, boş yere eyleme telaş
Marifet yoluyla kemâla ulaş
Kimseyi hor görme, nefsinle savaş
Gerçekçi insanın budur plânı